Maalintu waa Jimce. Taariikhdu waa 14.kii Janaayo. Sanadku waa 2005. Goobtu waa Switzerland. Dadku waxay ku xoonsan-yihiin Isbitaal ku yaalla dalkaas. Qofay jecelyihiin ayaa ku jira. Rabbow caafi oo xanuunka u sahal ayey ku guuxayaan. Dhagtu waa taagantahay, warkii soo yeera ayey sugaysaa. Indhuhu hadba dhinac ayey jeedaali-nayaan, tolow yaa soo baxa oo war laabta qaboojiya noo keena.
Ehelku wuxuu dul taaganyahay sariirtii bukaanku jiifay. Waxay isha la raacayaan hadba dhinacuu bukaanku eego. Dhakhaatiirtii ayaa is dhaaf-dhaafaya. Mashiinadiina waa daaranyihiin. Ehelkiina waxay u qayb-sameen kuwa il ku eegaya bukaanka, iyo kuwa ka wardoona dhakhaatiirta. See noqday? Maxaa ku soo kordhay? Sidaan looma qaban jirinee rajadiisu sey tahay? Waa su’aalahoodii. Wuu roonaan-doonaa! Isbadal ayaan filaynaa! Khayr niyada u sheega! Waa Jawaabtii dhakhaatiirta.
Intaas dhulkey ka dhacayeen. Qadartii Eebana samaday ka soo socotaa. Amarkii ilaahna waa dhacay. Ajashii bukaankaa go’day. Rabbi go’aankiis iyo Kun Faya-Kuun bey noqotay. Sidii tin cajiin laga siiabayo ayey naftii usoo dhaaftay. Mar qura ayuu indhihii iyo afkii kala qaaday. Ruuxdiisiina xagga rabi ayey aaday. Jirkiina dhaqdhaqaaqii ayuu gabay.
Ehelkii isbadalkii ayey arkeen. Ma dhintay? Miyuu sooo roonaaday? Ma xanuunkii ayaa ku siyaaday? Ayey is weydiiyeen. Dhakhaatiirtiina qolkoodi ayey daawo isku dar-darayaan. Qolkii Bukaankay soo aabareen. Qaraabadii ayaa u sheegtay waxa dhacay. Qalabkoodii ayey wadnaha kaga rakibeen. Dhabtii ayey ogaadeen. Il mirig-mirig leh ayey qaraabadii ugu sheegay in naftii ay ka baxday tii rabina ay timid. Ayagoo hadalkii waayey ayey banaankii usoo baxeen. Muuqaalkoodii ayaa laga gartay in mardanbe aan bukaankii Isbitaalka lagu soo booqan-doonin.
Telafan ayaa isoo dhacay. Salaaddii subax ayaan isu diyaarinayey. Salaan dabadeed. Ayaa fajacisadii la ii sheegay. Wuxuu yiri. Sh. Muxumad Haadi Allaha-u-naxariisto. Innaa-lilaahi wa innaa-ilaahi raajicuun. waxaan ku sheekeystay anoo murugaysan ( Qabri ma socdee ninkiisaa socda) xaalkeygii wuxuu noqday sidii Abwaankii loo soo sheegay geeridii Keenadiid ee yiri:
Dadkaan aragnay aradkii hobyood amarka laysheegay
Arbow keenadiid adamihii iilka lagu owdye.
Cirkaa ooyayaa waa abkiyey sida agoomeedee.
Aroorayadana shamiskaan iftimin oogta waabberiyee
Arladana dhirtii baa engagan ubaxu saarraayee.
Adduunyduna amug bay u tiri umashadisiiye.
Sh.Maxamed Haadi Xaaji Maxamed Sh. Cusmaan. 20.Sano maalintuu jiray Tafsiirka Quraanka ayuu sheekh ku’ahaa. 7.kamid ah faniyada luqada Carabiga da’daas ayuu ku akhrin jiray. Aabihiis Xaaji Maxamed ayuu khaddii ugu horreysay ka xariiqday. 15.ka hoose ee quraanka tafsiirkooda isagaa u dhigay. Culuumtii asaasiga ahaa oo dhan isagaa baray. Laba sano ayuu aabihii kamaqnaa kolkaasuu kusoo laabtay isagoo cilmid badan sida, tafsiirkii quraankana wada yaqaan. Aabihii oo markaas cashar tafsiir ah xertiisii u wada ayuu wiilkiisii Sh.Maxamed Haadi ku amray inuu xerta u dhamaystiro tafsiirka inta ka harsan. Sha.Maxamed Haadi casharkii ayuu dhameeyey Aabihiina waxbuu ka dhagaysanayey.
Bilowgii Nofembar 2004.kii ayuu Nayribo ka duulay, laba maalmood ka hor ayaan lakulmay. Waxaan ka codsaday maadaama uu safrayo inuu taariikh nololeedkiisii iiga sheekeeyo, isagoo dhoollo cadaynaya ayuu igu yiri, oo maxaad ku falaysaa? Maadaama aad kamid tahay Culimada ugu da’da weyn Soomaaliya ayaan jecleystay in ardaydu ay ka faa’iidaystaan tajaarubtii aad nolosha ka soo marten, ayaan ugu jawaabay. Allaha u xanariistee wuxuu jeclaa inaan ka daayo codsigaas, laakiin markii aan ku ilxaaxiyey ayuu iga aqbalay. Wuxuuna igu yiri caawa gurga iigu kaalay.
Habeenkii ayaan aqalka ugu tagay, si xishood ku jiro ayuu hadalkii iigu bilaabay, markii aan furfuray oon su’aalaha ku badiyey ayuu sheekooyin badan ii sheegay. Qaar kamid ah noloshiisii ayuu warkeeda ii dulmaray. Wuxuu ahaa waraysi aanan ilaawi doonin taariikhdayda, waxaanse waraysanayey anoo islahaa caawa inta muhimka ah ka qaado, wixii kale ood u baahato markuu soo laabto ayaad ka dhamaysan doontaayee. Laakiin talada rabigay waa gooni.
Sh. Maxamed Haadi wuxu kamid noqday ardaydii ugu horreysay ee ka qalin jabisa Jaamacal-Islaamiya ee Madiina Munawara. Waxay isku arday ahaayeen culimada hadeer dunida islaamka lawada-yaqaan sida Sh.Cabdi Raxamaan Cabdi Khaaliq. Sh. Rabiic Al-Madkhali. Iyo culimo kale oo duniada Islaamka magac ku leh. Wuxuu wax ka bartay Sh. Maxamed Naasirudiin Al-albaani. Sh. Cabdi Casiis Binbaaz. Sh. Maxamed Alshanqiidi. Sh. Maxamed Ibraahim Aala-Sheek. Iyo Culimo kale oo waaweyn.
Sh. Maxamed Haadi wuxuu saaxiib gaar ah la noqday Sh. Binbaaz Alaha u naxariistee. Waxay ahaayeen laba Caalim oo si gaar ah isu jecel. Wadanka Kenya oo uu Sh.Maxamed Haadi 50. sano daaci ka’ahaa waxaa u soo diray Sh. Binbaaz oo ka codsadsay inuu dhulkaas diinta ku faafiyo.
Sh. Maxamed Haadi xer aad u tiro badan ayuu ka tagay oo cilmigiisa ka aflaxday. Waxaana kamid ah, Sh. Maxamed Macalin Xasan Allaha u naxariistee oo ka akhristay Alfitu-Ibnu maalik. Sh. Cumar Faaruuq. Sh. Maxamed Axmed Rooble ( Boqolsoon). Sh. Cabdul Qaadir Cukaasha. Sh. Maxamed Cabdi Umal. Iyo Culimo kale oo dalka Soomaalida aad looga yaqaan.
Sheekhu wuxuu sal dhig u ahaa faafintii dacwada islaamka ee G/Afrika. Manhajka Salafiga ah Culimadii dhibada u aastay ayuu kamid ahaa. Dowrkii uu ka qaatay Sh. Nuur Cali Calow Soomaaliya ee ahaa faafinta Tawxiidka mid lamid ah ayuu isna ka qaatay dalka Kenya.
Dabeecad ahaan nin sheeko badan, oo taariikhdii la soo dhaafay aad uga sheekaya ayuu ahaa. Nin dhiiran oo hadalka aan la baqin ayuu ahaa. Masaa’isha qaar meel adag ayuu iska taagi jiray. Waxaana jiray fataawooyin uu soo saari jiray oo aysan culimada kale ku waafaqi jirin, sida mawqifkii adkaa ee uu ka taagnaa Jamacatu-Tabliig oo uu meel fog gaarsiin jiray. Waligiis kama mid noqon xarakaadka Islaamiga ah ee dunida ka jira. Wuxuuse fatwoon jiray in la taageero xarakaadkaas, in laga mid noqdana dhib uma arki jirin. khilaafka u dhaxeeya Salafiyiintana wuxuu u arkay wax aan weyneyn, laakiinse la buun-buuninayo.
Sh. Maxamed Haadi Allaha u naxariisto. Ilaahayna Janadii Fardowsa haka waraabiyo. Wuxuuna dhintay anoo huba in cilmigii uu lahaa aan laga wada faa’iidin, taasoo marag u ah sida Culimada Soomaaliya u dayacanyihiin.
Fahad Yaasiin Xaaji Daahir
info@fahadyasin.com
editor@somalitalk.com
SomaliTalk.com | Nairobi, Kenya | Feb 28, 2005
